ΓΙΟΓΚΑ - ΣΩΜΑ, ΝΟΥΣ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑ

1 Ιαν 2023

Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συνδέσει τη γιόγκα με κάποιες
δύσκολες και περίπλοκες θέσεις που πρέπει να βάλουμε το σώμα μας προκειμένου να χαλαρώσει από την ένταση και να "δραπετεύσει" ο νους μας από τον κόσμο των
σκέψεων. Στην πραγματικότητα όμως, η γιόγκα είναι κάτι πολύ περισσότερο και οι
τεχνικές της, από τις πιο απλές ως τις πιο περίπλοκες, επιτυγχάνουν την ένωση του
σώματος με το νου και το πνεύμα ! Γι' αυτό άλλωστε και η σανσκριτική λέξη “γιόγκα”, σημαίνει “ένωση”.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή αφιερώνοντας λίγα λόγια για το τι ακριβώς είναι η γιόγκα. Οι πρώτες αναφορές που υπάρχουν, γύρω από τον γιόγκικο πολιτισμό χρονολογούνται περίπου το 3000 π.Χ. από αρχαιολογικά ευρήματα που βρέθηκαν στην Ινδική κοιλάδα τα οποία απεικόνιζαν θέσεις διαλογισμού και αναπνοών. Από αυτό καταλαβαίνουμε ότι η γιόγκα είναι μια από τις παλαιότερες επιστήμες της ανθρωπότητας που γεννήθηκε στην αρχαία Ινδία, από την εμπειρία και την έμφυτη γνώση των ανθρώπων, πάνω στο φυσικό τρόπο ζωής, δίνοντας έμφαση στην υγεία του σώματος και τη γαλήνη του νου.

Πως όμως μπορεί να επιτευχθεί αυτή η πολυπόθητη υγεία και η γαλήνη του νου που
τόσο πολύ επιθυμούμε στη ζωή μας;
Ένας απά τους τομείς της γιόγκα είναι το οκταπλό μονοπάτι ή Αστάνγκα γιόγκα το
οποίο περιλαμβάνει οκτώ διαδοχικά στάδια. Αυτά τα στάδια στοχεύουν στην
ενδυνάμωση της διάκρισης, την καλή σωματική και πνευματική υγεία, έτσι ώστε να
μπορούμε να έχουμε ευημερία σε όλους τους τομείς της ζωής μας.

Το οκταπλό μονοπάτι αποτελείται από

1.Yamas – 5 ηθικές αρχές
-Ahimsa - Μη βία προς όλα τα όντα, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού μας.
Αποφυγή βίας στα λόγια και τις σκέψεις.
-Sathya - Αλήθεια
-Asteya - Αποφυγή κλεψιάς
-Brahmacharya - Μετριοπάθεια στις προκλήσεις της ζωής
-Aparigraha - Αποφυγή προσκόλλησης στα υλικά αγαθά

2.Niyamas – 5 αρχές αυτοβελτίωσης
-Santosa – Αποδοχή και δεκτικότητα, δύο ποιότητες που μας βοηθούν να προγραμματίσουμε επιτυχώς το επόμενο βήμα.
-Tapas - Αυτοπειθαρχία στις σκέψεις, έλεγχος της τροφής, του λόγου και τη σωστή
αξιοποίηση του χρόνου.
-Ishvara Pranidhana - Ευγνωμοσύνη προς την Υπέρτατη Δύναμη.
-Svadyaya - Μελέτη και γνώση των φιλοσοφικών κειμένων
-Saucha - Καθαριότητα σώματος, χώρου, νοητική διαύγεια και κατεύθυνση των
σκέψεων προς ανώτερα ιδανικά.
3.Asanas - Στάσεις σώματος/ασκήσεις
4.Pranayama - Αναπνευστικές τεχνικές
5.Pratyahara - Έλεγχος των αισθήσεων
6.Dharana - Συγκέντρωση
7.Dhyana - Διαλογισμός
8.Samandhi - Υπέρβαση της υλικής συνείδησης

Σύμφωνα με τα αρχαία γιόγκικα κείμενα τα Yamas και τα Niyamas αποκαλούνται τα μάτια της γιόγκα διότι καλλιεργούν τον χαρακτήρα, την καλοσύνη και την ενότητα με τη φύση και τους άλλους ανθρώπους.
Αυτό που διαφοροποιεί τη γιόγκα από τη γυμναστική είναι η έμφαση που δίνει στην
αναπνοή. Είναι γεγονός ότι όλοι έχουμε παρατηρήσει την αναπνοή μας να αλλάζει
σε στιγμές άγχους, φόβου, σε στιγμές ενθουσιασμού ή όταν χαλαρώνουμε πριν τον
ύπνο. Η γιόγκα χρησιμοποιεί την αναπνοή ως εργαλείο με το οποίο καταφέρνει να
αποβάλλει το άγχος, ενώ ταυτόχρονα ησυχάζει ο νους από την αδιάκοπη παραγωγή
σκέψεων.

Σύνδεση ρουθουνιών με τον εγκέφαλο

Δεξί ρουθούνι
Αριστερό μέρος του εγκεφάλου
Όργανα των αισθήσεων, χέρια, πόδια, γεννητικά όργανα, γλώσσα (λόγος)
Αρσενική ενέργεια
Yang
Επιρροή από τον ήλιο
Λογική, αποφασιστικότητα, προγραμματισμός, εξωστρέφεια

Αριστερό ρουθούνι
Δεξί μέρος του εγκεφάλου
Αισθήσεις, όραση, ακοή, γεύση, όσφρηση, αφή
Θηλυκή ενέργεια
Yin
Επιρροή από το φεγγάρι
Δημιουργικότητα, τέχνη, ύπνος, ξεκούραση, εσωστρέφεια

Μια από τις πιο σημαντικές αναπνοές, είναι η εναλλασσόμενη αναπνοή και θα τη
συναντήσουμε σε οποσδήποτε μάθημα γιόγκα, είτε απευθείνεται σε αρχάριους είτε
σε προχωρημένους μαθητές.
Η τεχνική είναι πολύ απλή και το μόνο που χρειάζεται είναι μια καρέκλα ή ένα
μαξιλάρι σε περίπτωση που θα προτιμήσουμε να καθήσουμε στο έδαφος.

Πως κάνουμε την εναλλασσόμενη αναπνοή :
- Αρχικά καθόμαστε άνετα διατηρώντας σταθερό τον κορμό. Αφιερώνουμε λίγα
λεπτά να παρατηρήσουμε αν κάποιο σημείο του σώματος χρειάζεται να χαλαρώσει.
- Στη συνέχεια με τον δεξί αντίχειρα κλείνουμε το δεξί ρουθούνι.
- Εισπνέουμε από το αριστερό ρουθούνι.
- Για να εκπνέυσουμε, κλείνουμε το αριστερό ρουθούνι και ελευθερώνουμε το δεξί.
- Συνεχίζουμε εισπνέοντας από το δεξί ρουθούνι.
- Στην εκπνοή κλείνουμε το δεξί ρουθούνι και ελευθερώνουμε το αριστερό.
Με αυτόν τον τρόπο συνεχίζουμε για 5 ́αλλάζοντας πλευρά σε κάθε εκπνοή.

Οφέλη της εναλλασσόμενης αναπνοής:
-Αυξάνει τη συγκέντρωση
-Χαλαρώνει το σώμα
-Βελτιώνει την αναπνευστική ικανότητα
-Ισορροπεί το δεξί και το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου
-Αναζωογονεί το νευρικό σύστημα
-Αποβάλλει τις τοξίνες από το σώμα
-Διατηρεί καλή μεταβολική λειτουργία
-Βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα του ύπνου
-Ισορροπεί τα πέντε στοιχεία του σώματος (γη, νερό, φωτιά, αέρας, αιθέρας)
-Μειώνει αισθητά το άγχος και βοηθάει στη διαχείρηση στρεσογόνων καταστάσεων
-Αυξάνει τη ζωτική ενέργεια
-Καθαρίζει τα εσωτερικά κανάλια του σώματος