Προσαρμογόνα Βότανα - Brahmi
Η βοτανολογία έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας. Μια βόλτα στο φαρμακείο και θα βρούμε διάφορα προϊόντα φυτικής προέλευσης όπως σκόνες & superfoods για το πρωινό smoothie, βάμματα βοτάνων για την ενδυνάμωση του οργανισμού μας, οδοντόκρεμες με αντιβακτηριακά βότανα, θεραπευτικές συνταγές για δερματικές παθήσεις και καλλυντικές κρέμες ομορφιάς για την καθημερινή περιποίηση του σώματος. Τελευταία ακούμε όλο και πιο συχνά τον όρο προσαρμογόνα βότανα. Τα προσαρμογόνα βότανα βοηθούν το σώμα να αυξήσει την προσαρμοστικότητά του στις νέες συνθήκες που μπορεί να αντιμετωπίζει κι αυξάνουν το μηχανισμό της αυτοΐασης. Σε αυτή την κατηγορία των προσαρμογόνων, υπάρχουν βότανα που μπορεί να μας προσφέρουν φαινομενικά αντίθετα οφέλη π.χ. να χαλαρώνουν και να βοηθούν τον βραδινό ύπνο ενώ ταυτόχρονα δίνουν ενέργεια και διαύγεια κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Παρακάτω θα εξερευνήσουμε δύο σημαντικά βότανα που ανήκουν στην κατηγορία των προσαρμογόνων βοτάνων (adaptogens herbs).
Brahmi – Η Δύναμη της Κοσμικής ενέργειας
Bacopa Monieri
Gotu Kola ή Centella Asiatica
Όσοι ασχολούνται με τα βότανα ανατολικής προέλευσης θα έχουν ακούσει συχνά για το βότανο Brahmi και κάτω από αυτό θα αναφέρεται το όνομα bacopa ή gotu kola. Ας ξεκαθαρίσουμε λοιπόν για πιο βότανο πρόκειται. Κάτω από το όνομα Brahmi, συναντάμε δύο βότανα.
-Brahmi – Bacopa Monieri
-Brahmi – Gotu Kola ή Centella Asiatica
Παρότι μοιράζονται αρκετές κοινές ιδιότητες, στην πραγματικότητα πρόκειται για
δυο διαφορετικά μορφολογικά φυτά.
Bacopa Monieri
Το φυτό Bacopa Monieri, έχει πολύ μικρό και λεπτό ριζικό σύστημα, πυκνό φύλλωμα με λευκά άνθη. Αναπτύσσεται σε πολλές χώρες, του αρέσει το νερό και τα ημισκιερά
μέρη. Είναι χαμηλό φυτό και απλώνεται εύκολα στο περιβάλλον του. Μπορεί να
καλλιεργηθεί ή θα το βρούμε σε άγρια μορφή, όλη τη διάρκεια του έτους, κυρίως
στην Ασία, στις όχθες των ποταμών, γύρω από τα πηγάδια και όπου αλλού υπάρχει
νερό. Λέγεται, ότι είναι το κατάλληλο βότανο για να διατηρεί το σακχάρο του
αίματος στα ιδανικά όρια.
Παραδοσιακά έχει χρησιμοποιηθεί σαν τονωτικό του εγκεφάλου, ενισχυτικό της
μνήμης, της γνωστικής ικανότητας και της συγκέντρωσης (1). Πολλές μελέτες έχουν
αποδείξει ότι αυτό το φαρμακευτικό φυτό υπερασπίζεται το νευρικό σύστημα, την
τόνωση του εγκεφάλου και ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία του των
νοητικών ασθενειών.(2). Η ενεργή ουσία που ευθύνεται για την δημιουργία νέων
συνάψεων, αλλά και για την αναπαραγωγή των καταστραμμένων νευρώνων είναι η
bacosides A, B. (3).
Σε μια έρευνα, 61 ενήλικες και των δύο φύλων χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Η πρώτη
ομάδα αποτελείτο από 28 ηλικιωμένους που βρίσκονταν στο αρχικό στάδιο μείωσης
της γνωστικής ικανότητας και απώλεια μνήμης. Η δεύτερη ομάδα αποτελείτο από 33 ηλικιωμένους με φυσιολογικά επίπεδα, για την ηλικία, νοητικής απόδοσης. Και οι
δύο ομάδες πήραν οργανικό εκχύλισμα Bacopa Monieri σε θεραπευτικές δόσεις για
διάρκεια 6 μηνών. Τα αποτελέσματα που έλαβαν μετά τους 6 μήνες στην πρώτη
ομάδα, ήταν η αύξηση στη διάρκεια της συγκέντρωσης, η βελτίωση της μνήμης, της
κοινωνικής συμπεριφοράς και η συνολική εικόνα της προσωπικότητας παρουσίασε
θετική αλλαγή. Καλύτερη εικόνα υγείας παρουσίασε και η δεύτερη ομάδα στις
παραπάνω διεργασίες (4).
Το bacopa μπορεί να χρησιμοποιηθεί εξωτερικά με βάση το σησαμέλαιο ως ειδικό
λάδι στο αγχολυτικό μασάζ. Θα το δούμε επίσης, στις ετικέτες συμπληρωμάτων
διατροφής κατά της τριχόπτωσης και ενίσχυση της τριχοφυίας.
Το συγκεκριμένο βότανο αναφέρεται επίσης, από τους αρχαίους χρόνους για τη
θετική του επίδραση σε προβλήματα ακοής, εμβοές, όρασης, ομιλίας (κυρίως στα
παιδιά), υπέρτασης και στην κατάθλιψη. Τέλος, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι
αυξάνει το αίσθημα της εσωτερικής γαλήνης και ηρεμίας.
Γεύση = πικρή, στυφή
Δράση = δροσερή
Μεταγευματική δράση = γλυκιά
Ισορροπεί το στοιχείο = της φωτιάς, του αέρα και της γης
Τρόπος χρήσης : 1/4 κ.γ. αραιωμένο σε φυτικό γάλα ή άλλο γάλα, σε χυμό ή σε
χλιαρό νερό.
Centella asiatica – Gotu kola
Το Gotu kola φύεται σε ζεστά κλίματα και αγαπά τη σκιά και το νερό.
Χρησιμοποιείται ευρέως στην Κίνα, Ινδία και Ινδονησία. Είναι μικρό και χαμηλό
φυτό με το φύλλωμα του να μοιάζει σαν το πόδι του βατράχου. Έχει την τάση να
απλώνεται στη γη και να δίνει την εικόνα του πράσινου χαλιού.
Το μέρος του φυτού που χρησιμοποιείται είναι το φύλλωμα, το οποίο είτε εκχυλίζεται και καταναλώνεται αραιωμένο σε νερό είτε αλέθεται και καταναλώνεται ως σκόνη.
Το βότανο έχει την ιδιότητα να αυξάνει τη νοημοσύνη, τη μακροζωία και τη μνήμη.
Περιέχει πρωτεΐνη, σίδηρο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βιταμίνη Α, C κι
ασβέστιο.
Ευεργετεί σημαντικά τα μαλλιά και το δέρμα, έχει σημαντικές επουλωτικές ιδιότητες και αποτρέπει τα σημάδια στο σημείο όπου υπάρχει πληγή. Συμμετέχει ως βασικό συστατικό σε θεραπείες για την ακμή και σε κρέμες επούλωσης του δέρματος.
Προστατεύει τη μεμβράνη του στομάχου από την υπεροξύτητα, ανακουφίζει τους
πόνους των ποδιών από τη φλεβίτιδα (5). Επίσης, έχει ηπατοπροστατευτικές δράσεις, μειώνει τις ελεύθερες ρίζες και το οξειδωτικό στρες καθώς δρα προστατευτικά στους νευρώνες του εγκεφάλου με αγχολυτική δράση. Ενισχύει την αντανακλαστική ιδιότητα του νευρικού συστήματος (6) και βελτιώνει σημαντικά την πέψη και την απορρόφηση των τροφών. Έχει αποτοξινωτικές ιδιότητες και μειώνει τη χοληστερόλη.
Στην αγιουρβεδική βιβλιογραφία αναφέρεται στα αρχαία κείμενα Charaka Samhita
Chikitsa stanam 1:30 – 31 “ .... ο χυμός του φυτού ενισχύει τη μακροζωία, δυναμώνει το σώμα και βοηθάει στην ανάρρωση, βελτιώνει τη νοημοσύνη, το δέρμα και τη φωνή”.
Γεύση = πικρή, γλυκιά, στυφή
Δράση = δροσερή
Μεταγευματική δράση = πικάντικη
Ισορροπεί το στοιχείο = της γης και της φωτιάς
Τρόπος χρήσης : 1/4 κ.γ. αραιωμένο σε φυτικό γάλα ή άλλο γάλα, σε χυμό ή σε
χλιαρό νερό.
Προφυλάξεις!
Λόγω των χαλαρωτικών και αγχολυτικών ιδιοτήτων, η σκόνη των βοτάνων ή οι
κάψουλες θα πρέπει να λαμβάνονται για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η
παρατεταμένη χρήση μπορεί να προκαλέσει ναυτία, στομαχικές διαταραχές,
πονοκέφαλο και υπνηλία. Να αποφεύγεται από εγκυμονούσες, θηλάζουσες, σε
παθήσεις ήπατος και από άτομα που ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή.
Αφήστε ένα σχόλιο