Tijm is het kruid (gedroogde bovengrondse delen) van sommige leden van het geslacht Thymus van geurige meerjarige groenblijvende kruiden van de muntfamilie Lamiaceae. Tijm is verwant aan het oregano-geslacht Origanum, waarbij beide planten voornamelijk inheems zijn in het Middellandse Zeegebied. Tijm heeft culinaire, medicinale en decoratieve toepassingen en de soort die het meest wordt gekweekt en gebruikt voor culinaire doeleinden is Thymus vulgaris.

Geschiedenis

Bloeiende tijm
Tijm komt oorspronkelijk uit het Middellandse Zeegebied. Wilde tijm groeit in de Levant. De oude Egyptenaren gebruikten tijm om te balsemen. De oude Grieken gebruikten het in hun baden en brandden het als wierook in hun tempels, in de overtuiging dat het een bron van moed was. Men dacht dat de verspreiding van tijm in heel Europa te wijten was aan de Romeinen, omdat ze het gebruikten om hun kamers schoon te maken en "een aromatische smaak te geven aan kazen en likeuren". In de Europese Middeleeuwen werd het kruid onder kussens gelegd om de slaap te bevorderen en nachtmerries te voorkomen. In deze periode gaven vrouwen ook vaak geschenken aan ridders en krijgers, waaronder tijmbladeren, omdat ze geloofden dat ze de drager moed gaven. Tijm werd ook gebruikt als wierook en in doodskisten geplaatst tijdens begrafenissen, omdat het de doorgang naar het volgende leven moest verzekeren.

Teelt
Tijm kan het beste worden gekweekt op een warme, zonnige locatie met goed doorlatende grond. Het wordt over het algemeen in het voorjaar geplant en groeit dan als vaste plant. Het kan worden vermeerderd door zaden, stekken of door gewortelde delen van de plant te verdelen. Het verdraagt droogte goed. De plant kan diep bevriezen en groeit in het wild in bergachtige hooglanden. Het kan na de bloei worden gesnoeid om niet te verhouten.

Geurstoffen
Uit gaschromatografische analyse blijkt dat de meest voorkomende vluchtige component van tijmbladeren thymol 8,55 mg/g is. Andere stoffen in dit middel zijn carvacrol, linalool, alfa-terpineol en 1,8-cineol. Verschillende komen ook voor in basilicum. Sommige vertonen antioxiderende eigenschappen.

In sommige lavendellanden en Assyrië bevat de smaakmaker za'atar (Arabische tijm en marjolein) veel van de essentiële oliën die in tijm worden aangetroffen. Tijm is een veelgebruikt bestanddeel van garni-boeket en Provençaalse kruiden.

Tijm wordt zowel vers als gedroogd verkocht. De frisse vorm is lekkerder, maar ook minder handig. De duur van de opslag is zelden meer dan een week. De verse vorm kan echter vele maanden meegaan als deze zorgvuldig wordt ingevroren.

Afhankelijk van hoe het in een gerecht wordt gebruikt, kan het hele takje worden gebruikt (bijv. in een boeket garni) of verwijder de bladeren en gooi de stelen weg. Meestal, wanneer een recept "bos" of "takje" specificeert, betekent dit de hele vorm. Als hij lepels definieert, bedoelt hij bladeren. Het is volkomen acceptabel om gedroogde tijm te vervangen door hele tijm.
Tijm behoudt zijn smaak bij het drogen beter dan veel andere kruiden.

Antimicrobiële eigenschappen

Tijm etherische olie (Thymus vulgaris):
Tijmolie, de etherische olie van gewone tijm (Thymus vulgaris), bevat 20-54% thymol. Etherische olie van tijm bevat ook een aantal extra verbindingen, waaronder p-cymeen, myrceen, borneol en linalool. Thymol, een antisepticum, is een actief ingrediënt in verschillende mondspoelingen. Vóór de komst van moderne antibiotica werd tijmolie gebruikt om verbanden te behandelen.